اوضاع نامناسب سد میناب

اوضـاع نـامنـاسب سـد مـیـنـاب

به نقل از روزنامه صبح ساحل/ 15 شهریور 93

 

 صبح ساحل ، اجتماعی - دومین سد دارنده سرریز بزرگ ایران در بلاتکلیفی کارآیی به سر می‌برد به گونه ای که تست‌ها و رسیدگی‌های دوره ای (ماهانه) سد استقلال در حال تبدیل‌شدن به تست‌های سالانه است و این درحالی است که بندرعباس، شهری استراتژیک است و سد میناب اهمیت خاصی در جنوب کشور دارد.ابراز نگرانی‌ها در مورد عدم انجام تست‌های دوره‌ای لازم تجهیزات اکنون به حدی رسیده که برخی از دست اندرکاران دست به دامان خدا شده‌اند تا با سیل رودخانه وحشی میناب مواجه نشوند. از طرفی نیز تصفیه خانه آب میناب نیز به دلیل کهنگی تجهیزات با مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کند. هنگامی که سیل جاری می‌شود قابلیت باز و بسته شدن دریچه‌ها و کنترل حجم آبی که در پایین دست جاری می‌شود برای کنترل سیلاب امری حیاتی محسوب می‌شود اما در صورتی که به تجهیزات رسیدگی نشود بخش زیادی از کارآیی خود را از دست می‌دهند. سد میناب نیز در حال حاضر براساس گفته برخی از دست اندرکاران منطقه به مرز نگرانی رسیده و نیاز به رسیدگی دارد به گونه‌ای که دریچه‌ها مدت هاست روان کاری و بهسازی نشده‌اند. منابع مطلع می‌گویند حدود یک سال است از تعدیل نیروهای خدماتی سد که کار گیریس کاری، روان کاری و... دریچه‌ها بر عهده داشتند میگذرد و پس از این تایید کارهای مربوط به نیروهای تعدیل شده بدون توجه باقی مانده و هشدار برخی از دلسوزان نیز به جایی نرسیده است. از طرفی نیز قرار بود که به قطر 20 سانت خردگی‌های سرریز تراش شده و مجددا بتن ریزی شود اما به گفته شاهدین در حدود یک سال گذشته کار چندانی در این زمینه انجام نشده است. سیلاب سال 1371 میناب * نمونه‌ای از نیاز سرریزهای سد است به گونه‌ای که در آن سال با خروج 7800 متر مکعب بر ثانیه آب گفته می‌شود که نیم متر آب روی پل میناب جمع شد و این درحالی است که ظرفیت تخلیه سرریز 12 هزار و 500 متر مکعب بر ثانیه است. مشکلات آبی هرمزگان تنها به سد میناب ختم نمی‌شود بلکه تصفیه‌خانه میناب نیز مشکلاتی دارد و بر اساس خبرهای منتشر شده، استفاده از کلرهای تاریخ مصرف گذشته و غیر استاندارد نیز مشکل‌ساز شده و برخی نگهبانان تصفیه‌خانه به خاطر درز خبر این موضوع مورد سوال مسولین آب هرمزگان قرار دارند. حال باید دید با توجه به نیاز مردم خط ساحلی جنوب و کمبود آب در آن منطقه مسئولین برای کنترل منابع آبی و تصفیه مطلوب آب چه سیاست‌هایی را در پیش می گیرند که نگرانی‌های مذکور با وجود انتشار اخبار همچنان ادامه دارد.

در ماه‌های گذشته سه تریلر حامل محموله‌ پلی آلومینیوم کلراید فاقد تاریخ مصرف و مهر استاندارد وارد تصفیه‌خانه شده و مدیرعامل آب‌ منطقه‌ای هرمزگان با تایید ورود محموله مذکور به تصفیه‌خانه سد استقلال را تایید کرده اما یادآوری می‌کند که اگر کالاهای خریداری شده کیفیت و استانداردهای لازم را نداشته باشد مرجوع می‌شوند. محمدباقر حیدری چند روز پیش تاکید کرده بود که بخشی از کلرها مشکل داشت اما اصلا از موادی که تاریخ مصرف نداشته‌اند استفاده نکردیم. امروزه همه مشتریان درصدد تهیه اجناس مورد نیاز خود از فروشگاه‌های معتبر هستند حال باید دید مسئولین تصفیه‌خانه‌ها با چه دقتی مواد لازم را تهیه می‌کنند که مواد غیر استاندارد و فاسد پس از ورود در تصفیه‌خانه رد صلاحیت می‌شوند. این اتفاقات درحالی است که حمید چیت‌چیان در دولت یازدهم پس از قبول تصدی‌گری وزارت نیرو تاکید کرد که به هیچ عنوان در هیچ نقطه‌ای در کشور با هر دلیلی، آب فاقد کیفیت عرضه نخواهد شد.

 

 آخرین وضعیت ذخیره آب سد استقلال میناب:

 مدیر عامل شرکت آب منطقه ای هرمزگان گفت: حجم سد استقلال میناب 66 میلیون متر مکعب که 24 میلیون متر مکعب آن حجم مفید است که ذخیره این سد حداکثر 2 ماه آینده جوابگوی نیاز مردم شهر بندرعباس است.

 محمدباقر حیدری افزود: تا پایان شهریور باید 35 میلیون و 900 هزار متر مکعب آب از سد استقلال برداشت شود که به علت افزایش مصرف ، پیش بینی می شود این میزان به 46 میلیون متر مکعب برسد. وی با اشاره به برداشت 10 میلیون حجم اضافی آب از سد برای استفاده شهر بندرعباس گفت : با توجه به نبود بارندگی تا فصل زمستان پیش بینی می شود شهر بندرعباس با 3 ماه کمبود آب مواجه شود. مدیر عامل شرکت آب منطقه ای هرمزگان برای مدیریت آب سد استقلال و جلوگیری از کمبود آب از مردم خواست در مصرف آب تا 30 درصد صرفه جویی کنند. حیدری افزود : حجم سد جگین هم اکنون 300 میلیون متر مکعب و سد شمیل و نیان 66 میلیون متر مکعب است که از نظر تامین آب کشاورزی مشکلی وجود ندارد.

وی گفت: از 43 دشت استان 38 دشت به علت افت شدید منابع آب زیر زمینی و برداشت های بی رویه دشت های ممنوعه اعلام شده و پنج دشت نیز با افت شدید روبروست.حیدری با اشاره به وجود 15 هزار حلقه چاه مجاز و شش هزار حلقه چاه غیر مجاز در استان گفت: امسال 56 حلقه چاه غیر مجاز مسدود شده که تلاش می شود با کمک مسئولان استانی و ملی و دستگاه قضایی دیگر چاههای غیر مجاز نیز مسدود شود.به گزارش ایسنا، از سد استقلال برای تأمین آب شهرهای بندرعباس، بندر خمیر و روستاهای اطراف آن استفاده می شود.

 

استیضاح وزیر نیرو به دلیل مدیریت ناصحیح منابع آب هرمزگان:

نماینده مردم شرق هرمزگان در مجلس شورای اسلامی که این روزها بارها کمبود آب در شرق استان را علیرغم وجود سدهای بزرگ غیرمنطقی عنوان می کند با انتقاد از عملکرد وزارت نیرو در استان هرمزگان گفت: در صورت ادامه بی توجهی ها به تذکرات در خصوص مدیریت ناصحیح منابع آب در استان وزیر مربوطه استیضاح خواهد شد.

سید عبدالکریم هاشمی نخل ابراهیمی در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: منطقی آن است که منابع موجود در هر منطقه برای آبادانی و توسعه همان منطقه استفاده شود ، البته سد استقلال میناب هم با هدف تامین آب شرب منطقه احداث شد اقدامی استراتژیک بود تا در زمان بحران ، صرفا برای تامین آب شرب شهرهای همجوار استفاده شود.

هاشمی نخل ابراهیمی با نامطلوب خواندن وضعیت منابع آب در میناب اضافه کرد: استفاده آب منطقه‌ای استان از 16 حلقه چاه اصطراری حفر شده در بستر رودخانه برای اتصال به خط انتقال آب به بندر عباس و همچنین اقدام به حفر چندین حلقه چاه دیگر در اراضی پایین دست سد استقلال بزرگترین ظلم به مردم منطقه است.

وی افزود: اصرار آب منطقه‌ای برای انتقال ذخائر آبی میناب به بندرعباس اقدامی غیرمنطقی و غیر علمی است ، زیرا پائین آمدن سطح آبهای زیرزمینی در دشت میناب موجب فرسایش و نشست زمین شده و ایجاد گودال‌های عمیق در دشت میناب و حاشیه روستاهای این منطقه را در پی داشته است که جان مردم منطقه را تهدید می‌کند.

می‌توان این مطلب نماینده مردم شهرستانهای میناب ، جاسک ، رودان ، سیریک و بشاگرد در مجلس شورای اسلامی که بیان کرد وقتی امکان جایگزینی منابع آب در استان وجود دارد چرا نباید به این سمت حرکت کرد!!! را باید بیشتر از گذشته مورد توجه قرار دهیم و با روی آوردن به شیرین‌سازی آب دریا می‌توان بخشی از نگرانی‌های تامین آب استان را برطرف کرد.

در حالی که احداث آبشیرینکن یک میلیون متر مکعبی در شرق شهر بندرعباس آغاز شده است اما انتقال بیش از نیمی از تولید آب آن به استان کرمان‌ موجب اعتراض کارشناسان امور آب و نمایندگان استان هرمزگان در مجلس شده است تا جایی که امام جمعه استان هرمزگان در بیشتر خطبه‌های نماز جمعه خواستار توجه بیشتر مسئولان به تولید آب از دریا و تامین آب شرب روستاها و سایر شهرستانـهای استان شده است.

 

چاه های اضطراری وارد مدار شدند:

مصطفی زارعی سرپرست امور منابع آب شهرستان میناب در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه به دلیل کاهش بارندگیها در سال جاری آبی و تاثیر خشکسالیها، با کاهش شدید آب در پشت سد استقلال روبرو هستیم. بیان داشت: بر اساس دستورالعمل شرکت منابع آب کشور باید میزان هزار و 500 لیتر در ثانیه آب از میناب به بندرعباس منتقل شود که به دلیل کاهش منابع این مقدار به هزار لیتر در ثانیه کاهش یافته است. در پی عدم بارندگی مناسب از فصل بارنگی سال 89 تا کنون و با کاهش یافتن شدید آب سد استقلال انتقال آب به کشاورزان و صیفی کاران مینابی قطع و میزان 700لیتر در ثانیه آب برای باغداران از طریق شرکت میناب رود داده می شود.

وی با اظهار اینکه وضعیت کمی آب بندرعباس به واسطه کاهش شدید آب سد استقلال میناب ایده آل نیست، ادامه داد: برای جبران کسری آب بندرعباس با استفاده از آب 15 حلقه چاه اضطراری موجود در بستر رودخانه میناب و با انتقال میزان 500 لیتر در ثانیه به بندرعباس نیاز آب شرب مرکز استان تامین می شود. طی سالهای اخیر با هدف تامین آب باغداران شهرستان تعداد 58حلقه چاه در میناب حفر شد که میزان هزار و 200 لیتر آب در ثانیه از منابع آب زیر زمینی برای مصارف کشاورزی برداشت می شود.

این مسئول در خصوص ظرفیت ذخیره سازی سد استقلال و وضعیت کنونی این سد گفت: سد استقلال میناب با ظرفیت ذخیره سازی 80 میلیون متر مکعب آب را در دریاچه خود دارد که بر اساس ارتفاع آب 38 میلیون متر مکعب آن قابل برداشت است، اما بدلیل عدم لایروبی و نامشخص بودن میزان لجن موجود در کف دریاچه گمانه زنی ها برای تشخیص صحیح میزان باقی مانده ذخیره آب این سد به حدس و گمان بستگی دارد. برای اندازه گیری لجن موجود در کف دریاچه به دستگاه هیدرو گرافی نیاز است که با شرکت مربوطه انعقاد قرارداد شده است و طی روزهای آتی عملیات تشخیص آغاز خواهد شد.

پ.ن

* برای اطلاعات بیشتر رجوع کنید به مقاله سیلاب سال 1371 میناب در همین وبلاگ